مدل سازی پیش‌یابی بارش ماهانه در حوضه آبریز بلوچستان جنوبی

افزایش رخداد بارش‌های حدی و از سوی دیگر عدم بارش در یک گستره، خسارات قابل توجهی در دهه‌های اخیر به بوم‌سامانه‌های طبیعی و مصنوعی وارد ساخته است. از این رو پیش‌یابی مقادیر بارش برای مدیریت مناسب منابع آبی در این گستره­ها بسیار اهمیت دارد. هدف این پژوهش پیشنهاد مدل و بررسی دقت پیش‌یابی بارش ماهانه با روش‌های شبکه عصبی مصنوعی و مدل­های تصادفی در پهنه جنوب شرق کشور واقع در استان سیستان و بلوچستان می­باشد. این منطقه به لحاظ تاثیرپذیری از سامانه­های گوناگون باران­زا و کمی متفاوت از سایر مناطق کشور، دارای رژیم بارش رگباری نامنظم و تقریبا پیچیده­ای است. پیش­یابی بارش معرف منطقه با استناد بر روش­های سری زمانی ساریما و شبکه عصبی با تاخیر زمانی انجام گرفت. داده­های مورد بررسی شامل سری بارش ماهانه دوره آماری 52-1351 تا 88-1387 برای ایستگاه‌های منتخب منطقه می­باشد، که بر پایه پراکنش مناسب ایستگاه‌ها و کیفیت داده­ها برگزیده شدند. مقایسه نتایج پیش­یابی دو روش مورد بررسی نشان از برتری روش شبکه عصبی تاخیر زمانی نسبت به سری زمانی ساریما برای گستره مطالعاتی دارد. این امر به تاثیر سامانه­های مختلف باران­زا، رژیم بارش­های رگباری و بسیار پراکنده‌ پهنه جنوب شرق کشور مربوط می‌‌شود.